ประวัติความเป็นมา
อำเภอพิมาย อำเภอพิมาย เป็นอำเภอที่มีขนาดใหญ่อำเภอหนึ่ง เดิมมีชื่อเรียกว่า “อำเภอเมืองพิมาย” ซึ่งมีฐานะเป็นอำเภอเมื่อ พ.ศ. 2443 โดยมีขุนขจิตสารกรรมเป็นนายอำเภอคนแรก และมีนายนรินทร์ ทรงนิพิฐกุล ด ารงตำแหน่งนายอำเภอพิมาย คนปัจจุบันคำว่า “พิมาย” ไม่มีความหมายในพจนานุกรม มีตำนานเล่าอ้างถึงที่มาของชื่อเมืองพิมายในเรื่องท้าวปาจิต นางอรพิมพ์ว่า เกิดจากคำพูดของนางอรพิมพ์ที่ต่อว่าท้าวปาจิต ที่ทอดทิ้งนางจนถูกพระเจ้าพรหมทัตลักพาไปไว้ในวังของ พระเจ้าพรหมทัตเตรียมการอภิเษกสมรส กว่าท้าวปาจิตจะเข้าช่วยเหลือออกมาได้ก็ทำให้นางอรพิมพ์ขุ่นใจ จึงประชด ประชันท้าวปาจิตขณะบุกเข้าช่วยเหลือจนได้พบหน้าว่า “พี่มาทำไม” คำว่า “พี่มาทำไม” ในภาษากลาง ถ้าออกเสียงเป็น ภาษาท้องถิ่นพิมาย จะออกเสียงคำพูดว่า “พิ่มาไอ” เมื่อพูดคำว่า “พิ่มาไอ” เร็ว ๆ ผู้ฟังก็จะได้ยินเสียงเป็น “พิ่มาย” เมื่อเขียนเป็นภาษากลางวรรณยุกต์เอกตรงคำว่า “พิ่” จะหายไปกลายเป็น “พิมาย” ในภาษากลาง ส่วนชาวพิมายยังคงออก เสียงชื่ออำเภอว่า “พิ่มาย” ส่วนหลักฐานทางประวัติศาสตร์นั้น พระเจ้าพรหมทัต คือ สมเด็จพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 กษัตริย์ขอมเลือดเนื้อเชื้อไขชาวพิมาย ผู้ทรงก่อสร้างเพิ่มเติมปราสาทหินพิมาย จนมีรูปลักษณ์เป็นปัจจุบัน เปลี่ยนปราสาท หินพิมายจากเทวสถานในศาสนาฮินดู เป็นพุทธสถานในพระพุทธศาสนา และทรงวางรากฐานการก่อสร้างปราสาทนครวัด สิ่งมหัศจรรย์ 1 ใน 7 ของโลกยุคปัจจุบัน โดยน ารูปแบบของปราสาทหินพิมาย ไปเป็นแบบอย่างในการก่อสร้าง ส่วนพระ นาง อรพิมพ์ นั้นก็คือพระนางชัยราชเทวี พระชายาของพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 นั่นเอง เมื่อปี พ.ศ. 2454 สมเด็จพระศรีพัชรินท ราฯ พระบรมราชินีนาถในรัชกาลที่ 5 หรือสมเด็จพระพันปีหลวง ได้เสด็จเมืองพิมาย และได้เสด็จพักผ่อนที่ไทรงาม คณะกรรมการเมืองพิมายได้พร้อมกันรับเสด็จ โดยจัดสถานที่ประทับที่ลำน้ำตลาดซึ่งเรียกว่า “วังเก่า” และได้ปรับปรุงถนน สายต่าง ๆ ในบริเวณที่ตั้งอำเภอให้สะอาดสวยงามทั้ง 6 สาย และได้ตั้งชื่อถนนเพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติคือ ถนนจอม สุดาเสด็จ ถนนนวนปรางค์ ถนนอนันทจินดา ถนนบูชายันต์ ถนนราชชนนี และถนนจวนเก่า ปี 2457 ได้สร้างที่ว่าการ อำเภอพิมายบริเวณด้านใต้ของปราสาทหินพิมาย และทางราชการได้ตัดค าว่า “เมือง” ออกจากชื่อ “อำเภอพิมาย” เมื่อ พ.ศ. 2483 และให้เรียกว่า “อำเภอพิมาย” ตั้งแต่นั้นมาจนปัจจุบัน
คำขวัญอำเภอ
" เมืองปราสาทหิน ถิ่นไทรงาม เรืองนามประเพณี ผัดหมี่พิมาย "
ขนาดพื้นที่ 966.834 ตารางกิโลเมตร
การปกครอง แบ่งการปกครองออกเป็น
1. ตำบล 12 ตำบล
2. หมู่บ้าน 212 หมู่บ้าน
3. เทศบาล 2 แห่ง
4. องค์การบริหารส่วนตำบล 11 แห่ง
 pw.pdf | [ ] | 50 kB |
